Ya kamata Tinubu ya hada kai, ba raba kan yan Najeriya ba

Gwamna Bala Mohammed na jihar Bauchi ya yi kira ga shugaban kasa Bola Ahmed Tinubu da ya sake duba kudirin gyara harajin da aka tsara kwanan nan, inda ya bukaci a sake duba wasu tare da mai da hankali kan hadin kai maimakon rarrabawa.

Ya yi kira ga shugaban kasa da ya dakatar da ci gaban kudirin da kuma gudanar da shawarwari masu yawa don tabbatar da adalci da daidaito kafin a zartar da su a matsayin doka.

Shawarwari, musamman ma sauya fasalin tsarin raba harajin haraji (VAT), ya haifar da kakkausar suka daga gwamnonin Arewa da shugabannin gargajiya.

Da yake magana da Sashen Hausa na BBC, Gwamna Bala ya yi gargadin cewa shirin sake fasalin haraji zai kara dur kusa tattalin arzikin  jihohin arewacin kasar.

“Duk wani garambawul ga dokar haraji, kamar yadda yake a yanzu, tsari ne na kara talautar da Arewa. Abin da muke bukata shi ne muhawara kan tsarin haraji da ba zai cutar da kowane yanki ba,” in ji Gwamna Mohammed.

Ya yi bayanin cewa jihohin arewa, wadanda da yawa daga cikinsu sun riga sun fuskanci kalubalen kudi, za su kara tabarbare sakamakon tsarin harajin da aka tsara. Misali, ya yi nuni da cewa jihar Bauchi na kokawa kan biyan albashin da ya rataya a wuyanta saboda rashin isassun kudade.

“Muna karbar kusan Naira biliyan 2 a cikin kudaden da gwamnatin tarayya ke bayarwa duk wata, amma lissafin albashinmu ya kai Naira biliyan 4, kuma albashin kananan hukumomi kadai ya kai Naira biliyan uku.

Har ila yau, ba mu sami wani abin da aka samu daga sayar da man fetur ba saboda tsarin raba kudaden shiga a halin yanzu,” in ji shi.

Ya bayyana cewa, a yayin da jihohin arewa suka kasance manyan masu amfani da kayayyaki da ayyuka-musamman a masana’antu irinsu sadarwa-kudaden harajin da wadannan sassan ke samu yakan amfana da jihohin kudu, inda hedkwatar kamfanonin take.

Wannan rashin daidaito da aka raba a cewar Gwamna Bala, ya kara ta’azzara matsalolin kudi da jihohin Arewa ke fama da su, inda ya bukaci shugaban kasar da ya magance wannan baraka tare da tabbatar da ganin an samu wakilcin dukkanin yankuna a tsarin rabon kudaden shiga.

“Muna gudanar da tsarin tarayya, kuma kasa daya muke. Babu wata jiha ko yanki da za a yi rashin nasara wajen rabon kudaden shiga,” in ji Gwamna Bala.

Ya kuma nuna rashin jin dadinsa kan abin da ya dauka na rashin son shugaban kasa na magance matsalolin da shugabannin arewa suka nuna.

“Idan gwamnatin tarayya ta dage da wannan garambawul, za a tilasta mana mu hada kan ‘yan majalisun mu na tarayya, wadanda suke da yawa, don hana wannan kudiri,” in ji shi.

Ya kara da cewa “Kamar shugaban kasa yana so ya shake mu, kuma ba za mu nade hannunmu ba ko mu yarda da hakan.”

Gwamnan Bauchi ya kuma bukaci shugaba Tinubu da ya sake duba matsayinsa, inda ya tunatar da shi cewa Najeriya na aiki ne a karkashin tsarin dimokuradiyya wanda ya kamata a mutunta muryoyin jama’a, ta hanyar wakilansu.

Ya yi nuni da cewa, hatta mataimakin shugaban kasa, Kashim Shettima, da sauran wakilai sun riga sun nuna rashin amincewa da kudurin da kuma kira da a yi masa kwaskwarima.

Gwamna Mohammed ya yi kira da a gudanar da tattaunawa ta kasa kan batun sake fasalin haraji, wanda ke da nufin hada kan kasar nan maimakon raba kan ta, tare da tabbatar da ganin an sanya dukkan yankuna cikin kokarin tabbatar da daidaiton tattalin arziki da bunkasar tattalin arziki.