Gwamnonin jihohi sun amince da kafa ‘yan sanda na jiha domin shawo kan matsalar tsaro a kasar 2024

Gwamnonin jihohin kasar nan 36 sun amince da kafa ‘yan sandan jihohi domin shawo kan matsalar rashin tsaro da ke addabar kasar.

Wannan dai na daga cikin kudurorin Majalisar Tattalin Arzikin Kasa (NEC) da mataimakin shugaban kasa Kashim Shettima ya jagoranta a fadar shugaban kasa da ke Abuja ranar Alhamis. Kamar yadda Daily trust ta rawaito.

‘Yan sandan jihohi na daya daga cikin shirye-shiryen da gwamnati ta gabatar na daukar ma’aikata a yunkurin da ake yi na magance kalubalen rashin tsaro da kasar ke fama da shi.

A taron NEC na karshe a watan Nuwamba, jihohi uku da suka hada da Adamawa, Kebbi, da Kwara-tare da babban birnin tarayya, ba su gabatar da rahotonsu ba.

Gwamna Sani ya tabbatar da cewa rahotannin jahohin na nan a ciki, inda duk jihohin banda FCT suka kammala gabatar da jawabansu.

Da yake yi wa manema labarai jawabi bayan kammala taron, Gwamnan Jihar Kaduna Uba Sani ya ce, “Daya daga cikin tattaunawar da muka yi a taron hukumar zabe shi ne batun samar da ‘yan sandan jihar. Kamar yadda kuka sani, akwai wani jawabi da Jihohi suka gabatar game da kafa ‘yan sandan Jiha.”

Sai dai gwamnan ya kuma bayyana cewa sakatariyar hukumar zabe ta kasa ta himmatu wajen kara jan hankalin masu ruwa da tsaki kafin taron majalisar na watan Janairu, inda za a gabatar da cikakken rahoto.

Gwamna Sani ya bayyana cewa tattaunawar da aka yi a taron ta ta’allaka ne kan sabbin bayanai dangane da abubuwan da jihohi suka gabatar na samar da ‘yan sandan jihohi.

Ya jaddada cewa jihohi da dama sun amince da bukatar jami’an ‘yan sanda da ke karkashin kulawar jihohi saboda kalubalen tsaro na musamman da yankuna daban-daban ke fuskanta da kuma gazawar da ke tattare da tsarin tsaron kasa a halin yanzu.

Ya kuma bayyana cewa majalisar ta yanke shawarar dage zamanta na karshe a kan lamarin har zuwa taron ta na gaba, mai yiwuwa a gudanar da shi a watan Janairu.

Ya kara da cewa jinkirin da aka samu shine baiwa sakatariyar hukumar zabe damar hadawa tare da gabatar da cikakken rahoto bisa ga bayanan da aka samu.

Bugu da ƙari, ana shirin ƙarin haɗin gwiwar masu ruwa da tsaki don daidaita shawarwarin kafin a yanke shawara ta ƙarshe.

Yunkurin neman ‘yan sandan jihohi ya samu karbuwa a ‘yan watannin nan, yayin da jihohin ke fama da matsalar rashin tsaro, wanda ya ta’azzara ga dimbin wuraren da ba gwamnati ba, da kuma rashin isassun jami’ai a hukumomin tsaro da ake da su.

Gwamna Sani ya bayyana wadannan kalubalen, inda ya bayyana cewa, tsarin aikin ‘yan sanda da aka karkasa, zai baiwa jihohi damar daidaita matakan tsaro daidai da bukatunsu na musamman, ta yadda za a inganta lafiyar ‘yan kasa baki daya.

“A yau kusan jihohi 36 ne suka gabatar da bukatar kafa ‘yan sandan jahohi a Najeriya kuma zan iya cewa daga abin da ake da shi kusan yawancin jihohin sun amince da kafa ‘yan sandan jihohi a Najeriya.

Amma a yau majalisar ta yanke shawarar janye tattaunawar har zuwa zaman majalisa na gaba, saboda akwai bukatar mu fitar da rahoto daga sakatariyar kuma bayan rahoton za a fara tattaunawa a taron na gaba da hukumar zabe ta kasa za ta yi a watan Janairu. .

Ba wannan kadai ba, akwai kuma wani kuduri a taron hukumar zaben da ya gabata, wanda a yau Sakatariyar ta kuma amince da cewa za a ci gaba da tuntubar masu ruwa da tsaki bayan taron da kuma shawarwarin mambobin hukumar. ;

Don haka abin da muke cewa a nan shi ne, jihohi 36 ne suka gabatar da nasu ra’ayi, kuma jihohi da dama sun amince da kafa ‘yan sandan jihohi, duba da yadda kusan kowace jiha ta ke da banbancin ta ta fuskar matsalar da muke fama da ita ta rashin tsaro. jihohin mu.

“Sanin sarai cewa muna da sararin da ba a gwamnati ba a Najeriya, sannan kuma muna da gibi mai yawa ta fuskar yawan takalman da ke kasa, duba da yadda jami’an tsaro da dama, ‘yan sanda, sojoji da sauran su. sauran jami’an tsaro da abin ya shafa ba su da jami’an da za su rufe dukkan wuraren da ba gwamnati ba, dalilin da ya sa yawancin mu muka amince cewa kafa ‘yan sandan jihohi a Najeriya shi ne hanyar da za a bi wajen magance matsalar rashin tsaro a kasarmu.” Inji Sani.

Nijar ta dakatar da watsa shirye-shiryen BBC na wata uku a tashoshin FM

Gwamnatin mulkin soji a Jamhuriyar Nijar ta dakatar da watsa shirye-shiryen rediyo na BBC a tashoshin FM a fadin kasar har na tsawon wata uku.

Sanarwar da gwamnatin kasar ta fitar, ta zargi BBC da watsa labaran da ba haka suke ba, wadanda ke iya rage karsashin sojojin da ke yaki da masu ikirarin jihadi.

Ministan sadarwa a Nijar, Sidi Mohammed Raliou, a cikin wata sanarwa da ya fitar ya zargi gidan rediyon BBC da yaɗa labarai masu cike da kura-kurai waɗanda za su iya kawo tarnaƙi wajen samar da zaman lafiya a Nijar.

A cewarsa, a kan haka ne suka ɗauki matakin dakatar da watsa shirye-shiryen BBC na tsawon wata uku a tashoshin FM da ke faɗin ƙasar.

A cikin ƴan kwanakin nan BBC a harsunan Hausa da Faransanci da Ingilishi na bayar da rahotanni a kan lamuran da suka shafi tsaro, musamman irin gumurzun da ake yi tsakanin sojoji da kuma masu iƙirarin jihadi.

Wannan matakin na nufin a yanzu masu sauraron sashen Hausa na BBC da kuma sashen Faranshi na BBC sai dai su saurari shirye-shiryen tashoshin a mita mai gajeren zango ko kuma ta shafin intanet.

Tun a shekarar 1994, BBC ta ƙulla ƙawance da wasu gidajen rediyo masu zaman kansu da ke watsa shirye-shiryenta a zagon FM.

Wannan shi ne karo na farko da wata gwamnati a ƙasar ke dakatar da watsa shirye-shiryen BBC.

Ko a farkon watan Augustan 2023, ƴan kwanaki bayan juyin mulkin da sojojin suka yi sun dakatar da watsa shirye-shiryen gidan rediyon RFI da Talabijin na France 24 na ƙasar Faransa bisa zargin neman tayar da zaune tsaye.

A wani matakin na daban da gwamnatin mulkin sojan ta ɗauka a zaman majalisar ministocin da aka yi ranar Alhamis, ta ƙuduri aniyar maka gidan rediyon Faransa (RFI) kotu bisa zargin kafar da neman haddasa fitina tsakanin al’umma da “nufin haifar da kisan ƙare-dangi.”

Tun bayan komawa mulkin soji, hukumomin Nijar sun kama tare da tsare ‘yan jarida da ‘yan kungiyoyin fararen hula, wani abu da ake yi wa kallon salo ne na take ’yancin fadin albarkacin baki da kuma ‘yancin dan’adam.

Ko a wannan mako kungiyar kare hakkin bil’adama ta Human Rights Watch ta bukaci hukumomin na Nijar da su gaggauta sako wani dan kungiyar fararen hula, Moussa Tchangari, wanda aka kama a cikin wannan wata na Disamba bayan komawa gida daga wata tafiya da ya yi zuwa kasar ketare.

A ranar 26 ga watan Yulin 2023 ne sojoji suka tuntsurar da gwamnatin shugaban Nijar, Mohamed Bazoum bayan wani juyin mulki da suka gudanar, inda shugaban dakaru masu tsaron fadar shugaban ƙasar, Janar Abdourahamane Tchiani ya ayyana kansa a matsayin shugaban mulkin soji na ƙasar.

Daga baya Nijar da ƙasashe biyu masu maƙwaftaka da ita – Mali da Burkina Faso – sun haɗa kai tare da samar da ƙungiyar ƙasashen yankin Sahel (AES) tare da bayyana ficewar su daga ƙungiyar ƙasashen yammacin Afirka ta Ecowas/Cedeao.

Haka nan Jamhuriyar ta Nijar ta katse hulɗar dangantaka tsakaninta da uwar gijiyarta Faransa, da kuma dakatar da yarjejeniyar soji da ke tsakaninta da ƙasar Amurka.

Tun bayan juyin mulkin, Nijar ta fuskanci ƙarin hare-hare daga ƙungiyoyi masu iƙirarin jihadi da ke addabar yankin na Sahel.