Majalisar Wakilai ta binciki Hukumar Kwastam kan fasa-kwauri, ta’addanci a kan iyakokin kasar

Majalisar wakilai a ranar Larabar da ta gabata ta umarci kwamitocinta na kwastam tare da jami’an tsaro da su gudanar da bincike tare da gudanar da bincike kan ayyuka da ayyukan hukumar kwastam a kan iyakokin kasar nan bisa zargin hannu wajen taimaka wa fasakwauri da hannu a cin zarafin ‘yan Najeriya.

 Majalisar ta kuma umurci kwamitocin tsaro da kwastam da su binciki ayyukan jami’an soji da ke sintiri na kwastam, tare da tabbatar da cewa ayyukansu sun bi ka’idojin doka da ka’idojin kare hakkin dan Adam.

 Kudirin ya biyo bayan amincewa da kudirin muhimmanci ga jama’a da dan majalisa Sesi Wingan ya gabatar a zauren majalisar.

 Da yake gabatar da kudirin nasa, Rep Wingan ya ce bisa ga sashe na 4 (b, e, da f) na dokar hukumar kwastam ta Najeriya, 2023, hukumar NCS ta ba da umarnin tara kudaden shiga, hana fasa-kwauri da tabbatar da tsaron iyakokin Najeriya.

 Sai dai dan majalisar ya yi zargin cewa maimakon hana fasa-kwauri, rahotannin baya-bayan nan sun nuna cewa jami’an hukumar kwastam ta Najeriya da ke kan iyakokin kasar suna taimakawa da safara.

VANGUARD NEWS  Tace ya sanar da majalisar cewa rahoton da Sahara Reporters ta fitar a ranar 18 ga watan Nuwamba, 2024, ya fallasa abin da ya kira safarar motoci sama da 2,000 dauke da shinkafa kilogiram 6,500,000 ta hanyar Badagry, bisa zargin jami’an Kwastam na sa idon.

 Ya kuma ce faifan bidiyo da wani dan jarida mai bincike, Fisayo Soyombo ya wallafa, ya bayar da shaidar hadin kai da jami’an Kwastam ke yi a wadannan haramtattun ayyuka.

 Wingan ya ce baya ga zargin taimakawa masu fasa kwauri, an kuma kai rahoton mutanen hukumar kwastam kan laifukan ta’addancin da ake yi wa ‘yan kasar da suka yi kokarin rubutawa tare da fallasa ayyukansu da suka sabawa doka.

 Ya ce an samu rahotannin cin zarafi, ciki har da wani lamari da ya faru a kan hanyar Badagry-Seme a ranar 1 ga watan Disamba, 2024, inda jami’an hukumar kwastam tare da hadin gwiwar sojoji suka yi wa wasu masu safara guda biyu Taofeek Olatunbosun da Rafiu Abdelmalik hari.

“An zargi wadanda abin ya shafa da rubuta ayyukan fasa-kwauri, wanda ya haifar da barazana ga rayukansu da kuma tada kayar baya da ke bukatar sa baki daga mazauna yankin da ‘yan sanda,” in ji shi.

 A ci gaba da, dan majalisar ya ce fasa-kwauri na da illar tattalin arziki da suka hada da durkusar da masana’antu na cikin gida, da rage kudaden shiga da gwamnati ke samu, da inganta harkokin kasuwanci na rashin adalci, da kuma cika kasuwanni da kayayyakin da ba su da inganci da kuma illa.

 Ya ci gaba da cewa abin da wasu jami’an hukumar ta Kwastam ke yi ya saba wa aikin da aka dora mata, yana zubar da mutuncin jama’a da kuma nuna damuwa kan yadda ake sa ido kan ayyukan tsaro na hadin gwiwa da suka hada da sojoji.

 Kokarin jin martanin NCS, game da zarge-zarge da hukuncin da majalisar ta yanke a jiya, ya ci tura.   Aminiya ta tuntubi jami’in hulda da jama’a na hukumar, Abdullahi Maiwada, amma bai amsa kiran ba.  Haka kuma bai amsa sakon WhatsApp da SMS da aka aika masa ba.

 Ana ci gaba da fasa kwaurin duk da wuraren bincike da yawa

 A ci gaba da, dan majalisar ya koka da cewa, duk da kasancewar wasu shingayen binciken ababen hawa a cikin wannan rana, musamman a yankin Badagry da sauran al’ummomin kan iyakokin kasar nan, harkokin tattalin arziki da kasuwancin halal sun gurgunta sakamakon binciken da ya wuce kima da zargin karbar kudi daga jami’an Kwastam da sauran jami’an tsaro.

 Ya ce: “Da dare, ana bayar da rahoton cewa wadannan jami’an suna ba da damar ko kuma su kau da kai ga yawaitar ayyukan fasa-kwauri, da zagon kasa ga amincewar jama’a da kuma ci gaba da fuskantar matsalar tattalin arziki.”

 Ya ce kananan sana’o’i irin su manoman shinkafa da masu kiwon kaji ba sa iya yin gogayya da kwararowar kayan haram da ke haifar da asarar ayyukan yi da talauci.

 Bayan haka, dan majalisar ya koka da cewa “lalacewar doka da oda a yankunan kan iyaka kamar Badagry na yin barazana ga zaman lafiyar al’umma, yana barin ‘yan kasar cikin rudani da rudani.”

Labarai Masu Alaka

Gwamnatin Adamawa ta dauki matakin kawo karshen rikicin manoma da makiyaya 2024

Majalisar jiha ta cire Lamidon Adamawa a matsayin shugaban majalisar sarakuna mai daraja ta 1

 Dan majalisar ya kuma nuna damuwarsa kan yadda ake zargin jami’an Kwastam na hada baki wajen safarar mutane da kuma amfani da tarzoma wajen tsoratar da jama’a na haifar da babbar illa ga tsaron kasa, da daidaita tattalin arziki da kuma bin doka da oda.

 Ya ce amincin hukumar ta NCS na da matukar muhimmanci wajen tabbatar da tsaron iyakokin Najeriya, da samar da sahihin kasuwanci, da kuma tabbatar da tattalin arziki da zamantakewar al’umma.

 Dan majalisar ya ce magance kura-kuran da aka lura yana da matukar muhimmanci wajen maido da kwarin gwiwar jama’a da tabbatar da mulkin kasar.

 Abin da kwamitocin za su yi

 Dokokin kwamitocin sun hada da ba da shawarar matakan da suka dace don inganta bin diddigi, da inganci a cikin hukumar kwastam don maido da amanar jama’a da kuma kare muradun tattalin arzikin Najeriya da tsaron kasa.

 Kwamitocin za su bayar da rahoto cikin makonni shida don ci gaba da aiwatar da ayyukan majalisa.

 Matakin da majalisar ta dauka na zuwa ne a daidai lokacin da aka samu rahotannin safarar kayayyaki da makamai cikin kasar ta kan iyakokin kasar.

 Akwai rahotannin da ke cewa hada baki da jami’an Kwastam da sauran jami’an tsaro da ke kula da kan iyakokin kasar ke yi na taimaka wa yawaitar safarar mutane a kasar.

 A cikin Fabrairun 2024, wani ɗan jarida mai bincike na FIJ, Fisayo Soyombo, ya buga wani rahoto mai zurfi mai taken: “Ba a ɓoye a matsayin mai fasa-kwauri”, wanda ke nuna haɗin gwiwar jami’an Kwastam a ayyukan fasa-kwauri a kan iyakokin.