Jihohin Legas da Rivers ne kadai za su ci gajiyar kudin gyara haraji na Tinubu – Zulum 2024

Haraji: Gwamnan jihar Borno, Farfesa Babagana Zulum, a ranar Lahadin da ta gabata ya bayyana dalilin da ya sa gwamnonin Arewa suka shawarci shugaban kasa Bola Tinubu da ya janye kudirin sake fasalin haraji da ya janyo cece-kuce.

Gwamnan wanda ya bayyana a matsayin bako a Siyasar Lahadi ta Channels Television, ya ce kungiyar gwamnonin Arewa na bukatar lokaci ne akan fasalin haraji kawai don tuntuba.

A kan wannan batun haraji, akwai kuskure da yawa. Mun ji cewa tanadin VAT a cikin dokar haraji. Bisa kididdigar da muka yi, Jihohin Legas da Ribas ne kadai za su ci gajiyar wannan haraji. Mun yi namu bincike kuma muka ga cewa za mu yi asara,” in ji Zulum.

“Me yasa muke cikin gaggawa? Mun shawarci Gwamnatin Tarayya da ta dakata, sannan ta yi watsi da wasu sharuddan da ke da alaka da ba Arewacin Najeriya kadai ba akan batun haraji.

Abin da muke cewa shi ne a ba da lokaci mai zurfi, mu yi zurfafa tuntubar juna don fahimtar dambarwar wannan tsarin haraji kafin a zartar da shi ya zama doka.

Jaridar Vanguard ta rawaito cewa, Zulum ya yi bayanin cewa idan har dokar ta yi tasiri ta hanyar Majalisar Dokoki ta kasa, jihohi za su gajarta domin jihar Legas ce kadai za ta ci gajiyar wannan manufa na haraji.

Ya yi nuni da cewa sabanin yadda wasu ke yi a wasu bangarori, gwamnonin Arewa ba sa adawa da gwamnatin Shugaba Tinubu akan wannan batun haraji.

Zulum ya tuna cewa kafin zaben 2023, yana daya daga cikin gwamnonin da suka dage cewa sai an mayar da mulki zuwa kudu.

A cewarsa, Arewa ba za ta iya adawa da Tinubu ba domin sama da kashi 60 na kuri’unsa a zaben 2023 ya fito ne daga yankin.

Ya yi nadamar yadda wasu ke yada wani mummunan labari cewa arewa na adawa da gwamnatin Tinubu.

“Ni dan jam’iyyar APC ne mai karfi. Idan za ka iya kirga gwamnoni biyu kafin 2019 da 2023 da ke goyon bayan Tinubu, za ka iya ambaton Gwamna Zulum. Ni ne gwamna na farko da ya fito fili na ce mulki ya koma Kudu.

“Abin takaici, mutane da yawa sun gaya wa Shugaban kasa cewa Arewa na adawa da shi. Kashi 60.2 cikin 100 na kuri’unsa sun fito ne daga arewa,” ya kara da cewa.

Gwamna Zulum ya ce ba za su iya biyan albashi ba idan gwamnatin tarayya ba ta janye kudirin fasalin haraji ba 2024

Zulum na jihar Borno ya soki kudirin sake fasalin haraji, inda ta ce hakan zai janyo wa yankin arewacin kasar koma baya.

Kudirin dokar da shugaban kasa, Bola Ahmed Tinubu ya mika wa majalisar a watan Satumba, ya fuskanci adawa mai zafi, musamman daga arewa, inda masu ruwa da tsaki suka yi kira da a janye ta, a cewar Zulum.

Aminiya ta ruwaito yadda gwamnonin Arewa, sarakunan gargajiya, da kungiyar dattawan Arewa suka yi watsi da kudirin da aka gabatar, inda suka ce ba su da wata maslaha ga kasa, inji Zulum.

Koyaya, duk da zanga-zangar da kin amincewa da sassan dokar, Majalisar Dattawa ta zartar da kudirin don yin karatu na biyu a ranar Alhamis duk da tashe-tashen hankula a zauren majalisar, inji Zulum.

Da yake la’akari da ci gaban a wata hira da ya yi da sashen Hausa na BBC, gwamnan Zulum ya nuna rashin jin dadinsa kan yadda kudirorin suka samu cikin sauri da lumana a halin da ake ciki a lokacin da wasu kudirorin suka kwashe shekaru da dama ana samun su.

Zulum yakara da cewa, suna Allah wadai da wadannan kudirori da aka mika wa Majalisar Dokoki ta Kasa. Za su ja da Arewa baya, kuma ba wai Arewa, Kudu maso Gabas, Kudu maso Yamma da wasu jihohin Kudu maso Yamma irin su Oyo, Osun, Ekiti, Ondo kadai za su fuskanci matsalar wadannan kudade ba, inji Zulum.

“Ba adawa ba ne. Wannan, bisa fahimtarmu, abu ne da zai ruguza arewa gaba dayanta. Don haka muna kira ga shugaban kasa Bola Ahmed Tinubu da sauran su da su duba wannan matakin. Ya samu kashi 60% na kuri’unsa a arewa. Kada ya saurari masu fada masa cewa ’yan Arewa ba sa goyon bayansa. Idan an biya sha’awarmu, shi ke nan. Abin da muke bukata a yanzu shi ne janye kudaden haraji.

Me yasa duk rush! Akwai lissafin man fetur da aka gabatar amma an kwashe kusan shekaru 20 kafin daga bisani a zartar da shi. Amma an watsa wannan kuma yanzu yana samun kulawar majalisa a cikin mako guda. Abin da muke cewa shi ne, a kula da shi a hankali, domin ko bayan fitowarmu ‘ya’yanmu za su ci riba.

Yadda muke gani, idan wadannan kudade suka yi yawa, ba za mu iya biyan albashi ba. Kuma idan muka biya, ba za ta dore ba a shekara mai zuwa.”

Da aka tambaye shi ko kudirin zai kara ta’azzara yunwa da fatara a arewa, Zulum ya amsa da cewa, “ciki har da tsaro. Amma suna cewa akasin haka. Muna adawa da ita, Legas na adawa da ita; cewa zai ja da baya. Idan haka ne, me ya sa ba za su soke shi ba? ‘Yan Majalisar mu da ma wasu daga yankin Kudu ba su goyi bayan wadannan kudirori.”

Sai dai gwamnan ya fayyace cewa rashin amincewar da ya yi na kudurorin ba wai nuna adawa da gwamnati ba ne, yana mai cewa kira ne kawai na a sauya matakin.

Wannan ita ce matsayinmu kuma ba yana nufin muna adawa da gwamnati ba. Mun goyi bayansa kuma muka zabe shi (Shugaba Tinubu). Amma waɗannan kuɗaɗen ba za su yi mana alheri ba.”

Da aka nemi jin ta bakin ko ‘yan majalisar za su amince da kudirin idan aka yi musu kaca-kaca, Zulum ya ce, “Akwai jita-jita amma ba mu da tabbas. Amma ka san muna Najeriya! Abin da nake cewa shi ne, mu kasance masu kishin kasa.

Muna da ’ya’ya da jikoki da ’yan uwa da ke kauyuka, don haka ya kamata mu yi taka-tsan-tsan kar a amince da duk wani abu da zai kawo cikas ga ci gaban Arewa da sauran yankuna. Muna kira ga shugaban kasa da ya saurare mu ya magance mana matsalolinmu.

Zulum ya amince da gyaran babban asibitin garin Uba, Makarantu 8, da hanyoyin cikin gari.

Gwamnan jihar Borno, Babagana Umara Zulum, ya amince da gyara babban asibitin Uba da kuma wasu hanyoyin garin.

Gwamnan ya kuma amince da gyara makarantun firamare guda 8 a garin Uba da suka hada da Uba Central Primary School, Mufa A Primary School, Kuma Primary School, Masil Primary School, Uba Marghi Primary School, Low-Cost Primary School, Kwarghi Primary School da Mufa B. Makarantar Firamare.

Zulum ya sanar da amincewar ne a ranar Asabar a fadar Sarkin Uba, Alhaji Ali ibn Ismaila Mamza. Hakazalika, gwamnan ya sanar da gina sabon katafaren fadar da zai dace da matsayin sarkin.

Gwamnan ya ce, Dole ne ku gudanar da gyara gaba daya, samar da kayan daki da kuma tabbatar da an tura isassun malamai.

Zulum ya kasance a yankin Kudancin Borno don tantance ayyukan da ake gudanarwa, domin daidaita aiwatar da manufofi da kuma amincewa da karin ayyuka.

Gwamnan ya ziyarci makarantar firamare ta tsakiya, sabuwar makarantar islamiyya da aka gina, da babban asibitin Uba da makarantar sakandare ta gwamnati, Uvu, inda ya tantance aikin da ake gudanarwa da kuma matakin da ake bukata domin gyarawa.

Zulum ya kuma bada umarnin gina rijiyar burtsatse mai zurfi na babbar kwalejin Islamiyya dake Uba.

Zulum ya kuma kasance a kauyen Uvu da ke karamar hukumar Askira-uba, inda ya jagoranci gina sabuwar makarantar sakandare da kuma gyara makarantar firamare ta tsakiya.

Gwamnan ya kammala ayyukan sa na ranar Asabar da ziyarar mai martaba Sarkin Askira, Alhaji Dr Albdullahi Mohammed Askirama II, ya kuma kwana a garin Askira.

A halin da ake ciki, Gwamna Babagana Umara Zulum ya kuma ba da umarnin a dauki likitoci 4 aiki a babban asibitin Uba, domin inganta ma’aikata.

Zulum ya ce, Ku yi hulɗa da CMD don ganin yadda za mu iya tura likitoci har 4 yayin da za mu yanke shawarar ko za mu gyara wannan ko kuma gina sabon asibiti.

Uba birni ne, Likitoci za su iya zuwa su zauna, kuma za mu ba su albashi. Dole ne mu tabbatar da isassun magunguna da kayan masarufi a wannan asibitin, in ji Zulum.

Gwamnatin Katsina ta kulla yarjejeniyar haƙar ma’adinai ta biliyoyin naira

Gwamnatin Katsina ta rattaɓa hannu kan yarjejeniyar haƙar ma’adinai a faɗin jihar da kamfanin Geoscan na ƙasar Jamus.

Shugaban hukumar haƙar ma’dinai ta jihar Katsina, Umar Abbas Dangi ne ya bayyana haka yayin rattaɓa hannu kan yarjejeniyar tare da wakilan kamfanin Geoscan a Berlin.

Abbas wanda ya wakilci gwamna Dikko Umaru Radda, ya ce yarjejeniyar za ta taimaka wajen samarwa jihar kuɗaɗen shiga da kuma ayyukan yi.

Ya ƙara da cewa ganin kwarewar Geoscan wajen aikin haƙar ma’adinai a Najeriya, ya janyo suka kulla yarjejeniyar.

“Kamfanin ya kware wajen haƙar ma’adinai yadda ya dace ba tare da yin wani mummunan tasiri kan muhalli ba,” in ji Umar Dangi.

Sun yaba wa gwamna Radda da wannan yunkuri da ya yi wajen ganin ɗorewa da kuma bunƙasar ɓangaren haƙar ma’adinai.