Obasanjo: Daga fara shan sigari na kusa zama dan ƙwaya
Obasanjo: Tsohon Shugaban Kasa Olusegun Obasanjo ya yi kira ga matasan Najeriya da ɗalibai su guji amfani da kuma ta’ammali da miyagun kwayoyi, yana mai cewa irin waɗannan kwayoyi ba sa ƙara wa rayuwa wata daraja sai dai lalata ta kawai.
Tsohon Shugaban Kasa Olusegun Obasanjo ya yi kira ga matasan Najeriya da ɗalibai su guji amfani da kuma ta’ammali da miyagun kwayoyi, yana mai cewa irin waɗannan kwayoyi ba sa ƙara wa rayuwa wata daraja sai dai lalata ta kawai.
Ya yi wannan jawabi ne a Abeokuta, Jihar Ogun, yayin taron gangamin yaki da miyagun kwayoyi na biyu da ake kira ‘Fly Above The High’ wanda Kungiyar Recovery Advocacy Network ta shirya.
Daily Nigerian Hausa ta ce Obasanjo ya kuma tuna cewa ƙoƙarin fara shan sigari a lokacin da yake saurayi ya jawo masa matsananciyar tari, wanda ya sa ya gudu daga wannan ɗabi’a.
“Idan da na nace, da na zama mai ta’ammali. Da zarar ka shiga, da wuya ka fita,” in ji Obasanjo ga taron da ya haɗa matasa, ɗalibai, ƙwararrun masu kula da lafiyar hankali, da masu tsara manufofi.
Tsohon shugaban kasar ya jaddada cewa, “Babu wani abu da miyagun kwayoyi za su yi maka sai lalata rayuwarka.”
Ya kuma shawarci waɗanda suka riga sun zama masu ta’ammali da miyagun kwayoyi da su nemi taimako, tare da yin gargaɗi ga al’umma su guji tsangwama ko wulaƙantar da su.
Obasanjo ya kira Tinubu da ‘Baba-go-slow’
Tsohon shugaban kasa Cif Olusegun Obasanjo ya ce Najeriya na cikin zamani na mummunan hali a karkashin jagorancin Bola Tinubu, wanda ya kira Emilokan da “Baba-go-slow.
Ya ce hargitsi, rashin tsaro, rikici, sabani, rarrabuwar kawuna, rashin hadin kai, bakin ciki, tada hankalin matasa, rudani, tashin hankali, da rashin ci gaba sun zama abin da ya faru na dindindin a wannan zamani.
Tsohon shugaban kasar, wanda ya bayyana haka a lokacin da yake gabatar da jawabinsa a taron shugabanni na Chinua Achebe da ke Jami’ar Yale New Haven Connecticut, Amurka, ya ce a halin yanzu Najeriya na fama da kamun ludayin gwamnati. Obasanjo ya yi magana a kan taken: Gazawar Shugabanci da Kama Jihohi a Najeriya.
Kalamansa: Kamar yadda muke iya gani da fahimta, halin da Najeriya ke ciki ba shi da kyau. Yawan fasikanci da fasadi da fasadi da al’umma ke ciki, al’umma na kara shiga cikin rudani, da rashin tsaro, da rikici, da sabani, da rarrabuwar kawuna, da rashin hadin kai, da bakin ciki, da tada hankalin matasa, da rudani, da tashin hankali, da rashin ci gaba. Wannan shi ne abin da aka fi sani a Najeriya a zamanin mulkin Baba-go-slow da Emilokan.
Kasantuwar kasa Najeriya ta tabbata kuma a fili take kuma ta bayyana ga duk wani mai gaskiya ya ga illar da ta biyo bayan irin yadda almubazzaranci da almundahana da fasikanci da rashin da’a da almundahana da karkatar da jama’a da rashin adalci da rashin iya aiki da duk wani nau’i na zalunci da aka yi. Amma eh, akwai bege.’
Tsohon shugaban kasar ya kuma bayyana kame jihar a matsayin daya daga cikin nau’ukan cin hanci da rashawa da ya mamaye kasar, lamarin da mutane masu karfi, cibiyoyi, kamfanoni ko kungiyoyi a ciki ko wajen kasar ke amfani da cin hanci da rashawa wajen tsara manufofin al’umma, yanayin shari’a, da tattalin arzikin kasa. amfanuwa da maslaharsu.
Kame jihar ba koyaushe ba ne kuma a bayyane yake. Yana kuma iya tasowa daga mafi dabara na kusanci na bukatu tsakanin takamaiman kasuwanci da jiga-jigan siyasa ta hanyar alaƙar dangi, abokantaka, da haɗin gwiwar mallakar kadarorin tattalin arziki, in ji shi.
Abin da ke faruwa a Najeriya a gaban idanunmu shi ne kame kasa. Sayen kadarorin kasa daga ’yan siyasa da ‘yan uwansu a farashi mai rahusa, da rabon albarkatun kasa ma’adinai, filaye, har ma da albarkatun dan Adam ga masu gudanar da harkokin cikin gida, yanki, da na kasa da kasa. Dole ne a haramta shi kuma a hana shi ta hanyar dokokin gida da na duniya.
Cibiyoyin gwamnati irin su majalisa, zartarwa, shari’a, da hukumomin da suka dace a matakin tarayya da na kananan hukumomi suna fuskantar kame. Don haka, ana iya fahimtar kama jihar a matsayin rashin daidaituwa da tasiri mara tsari na ƙungiyoyin sha’awa ko hanyoyin yanke shawara,
inda ƙungiyoyin sha’awa na musamman ke sarrafa karkata dokoki, manufofi, da ƙa’idodi.
Labarai masu alaƙa
Ko da yake, ya ambato Chinua Achebe na ‘Matsalar Nijeriya,’ yana mai cewa: Matsalolin da Nijeriya ke fama da su a zahiri gazawar shugabanci ce.
Babu laifi a halin Najeriya. Babu abin da ke damun kasar Najeriya, yanayi, ruwa, iska, ko wani abu. Matsalar Najeriya ita ce rashin shiri ko gazawar shugabanninta na hawa nauyi, ga kalubalen misali na kashin kai wadanda su ne alamomin jagoranci na gaskiya.
Obasanjo ya kara da cewa: A duba, wannan bincike na tsawon shekaru arba’in da daya kan tushen rikicin shugabancin Najeriya ya yi daidai da kuma dacewa.
Aƙalla bai zama kufai ba kamar yadda binciken da Robert Rotberg da John Campbell suka bayar, wasu ƙwararrun ƙwararrun ƙwararrun Amurka biyu waɗanda tsohon jakadan Amurka a Najeriya ne suka yi, Najeriya ta daɗe tana kan hanyar gazawa,’ in ji su.
Rashin iya kiyaye ‘yan kasarta lafiya da tsaro, Najeriya ta zama kasa ta kasa mai matukar damuwa a fagen siyasa. Kasawar ta na da mahimmanci saboda zaman lafiya da ci gaban Afirka da hana yaduwar rikici da tsageru a duniya ya dogara ne kan Najeriya mai karfi.
